1-Philippa SANTONI, studiante in Corti

E CRONACHE DI PHILIPPA

Lettres au duc de Valentinois…

 

Pà quiddi chì vuliarani sapè ni di più nant’à Marcel Proust, Les Lettres au Duc de Valentinois, sò una manera d’entra in l’intimità di l’autori. Intrimu in u so circulu di cunniscenzi. Com’è ind’è La Recherche, ciò chì risorti di modu ricurrenti ghjè u caratteru mundaniu di a vita di Proust malgradu u fattu ch’eddu fussi aspessu chjustratu pà colpa di a so stanchezza cronaca.

Ma riesci quantunqua ad intrattena rilazioni mundanii par via ghjustappuntu di sti lettari.

I lettari sò qualcosa d’assai parsunali, nurmalmenti ci sò solu dui parsoni cuncirnati, u distinatariu è l’imittori. Ma quì, i lettari sò sposti à a littura d’ognunu.  Cù una lettara pudemu daveru parcipiscia i rilazioni chì una parsona, in u nosciu casu Proust, intratteni cù d’altri.

Vidimu chì i rilazioni « amicali » di Proust sò aspessu tumultuosi. A litica pari d’essa a basa di i rilazioni di Proust. Ma ci voli à nutà chì ùn ci hè manc’appena viulenza in sti litichi, u silenziu ghjè quiddu chì imparsuneghja l’avirsioni. U silenziu diventa un modu di sprissioni.

Proust ghjè un omu chì prova ad avè ingiru ad eddu parsoni ricchi, sapienti, cù un certu intaressu pà l’Arti. Ghjè ciò chè pudemu ricaccià di sti lettari. Prova ad aiutà i so amichi è certi volti ni faci ancu troppu, ghjè qualchissia chì invadisci. Pudemu veda sta vulintà d’entra in u privatu di l’altru com’è una risposta à a so chjusura. Voli mantena una vita suciali ancu puru s’eddu ùn pò sorta.

Sti lettari poni dinò essa letti di un puntu di vista suciulogicu. Ghjè un tistimoniu di l’epica, Proust mintuveghja lochi di a vita pubblica, parsoni chì  appartenini à u mondu mundaniu  è ancu à a nubilità.

I lettari sò pà Proust un’apartura nant’à u mondu, a vita suciali. Tandu, quand’eddu ùn ricevi micca risposti pudemu nutà un certu abbandonu è a sulitudini ch’eddu devi affruntà.

Una di i tematichi chì riveni sempri in sti lettari ghjè a stanchezza è a malatia di Proust chì diventa una scusa ricurrenti pà ogni affaru.

In La Recherche, l’umusissualità era di sicura unniprisenti. Quì, l’affari ùn sò micca ditti dirittamenti ma Proust mintuveghja a rilazioni chì u conti di Montesquiou intratteni incù Gabriel Yturri. Montesquiou ghjè qualchissia d’impurtanti pà i littori di Proust parchì ghjè u mudellu chì hà ghjuvatu à crià u parsunaghju di u baroni di Charlus. Com’è in La Recherche, Proust ùn parla mai di l’umusissualità à a prima parsona di u singulari.

Pierre de Polignac, dittu u Duca di Valentinois, eddu,  ghjè dinò statu u mudellu di un parsunaghju, hà inspiratu u Conti di Nassau. Tandu, sti lettari ci pirmettini di veda quiddi chì sò à l’urighjini di i parsunaghji di La Recherche.

I sintimi amicali chì Proust dici avè pà Pierre de Polignac parini d’essa più forti chè l’amicizia è ci sò qualchì indiziu in i lettari chì cunfirmeghjani st’adea. Pierre de Polignac ghjè cunsideratu com’è  le « dernier aristocrate qu'il ait aimé ».

Com’è a maiò parti di i rilazioni di  Proust, sò passioni sintimentali più chè rilazioni spartuti.

U Duca parla di « relations interrompues » pà disignà a so rilazioni ma pà Proust ghjè una manera pà dì chì issi rilazioni sò « rompues ». « Intarrompa » pudaria essa capitu com’è una pianta timpuraria ma Proust piddendu u tarmini « interrompues » com’è « rompues » capisci chì ghjè daveru una ruttura.

Sti littari pirmettini dinò di metta in risaltu a malafedi di Proust. In iffettu, à un mumentu datu, a so lettara diventa fizzioni, conta bucii. Què ghjè solu l’illustrazioni di « l’immaturità affittiva » di Proust (sprissioni impiecata da Jean-Marc Quaranta). Proust t’hà a so propia manera di campà l’amicizia è quista quì pò fà fughja l’altru, soprattuttu pà colpa di u so caratteru invadenti.

Pudemu pinsà chì Proust sapia ch’eddu t’avia da marcà a storia di a literatura francesi è pudemu veda com’è una primunizioni di pettu à sta publicazioni quand’eddu scrivi à u Duca di Valentinois « et si je mourais avant de vous revoir, ne les publiez pas ».

 

Philippa SANTONI hè nata in Aiacciu. Hè urighjinaria di u paesi di Ghjannucciu. Hè attualmenti in prima annata di master di ricerca in lingua corsa.