UN SCRITTU IN CANTIERU

 

Hè statu tombu Billy u panatteru. Ci vole à assestà u racontu sinu à a scuperta di u culpevule presuntu.

Dui passi di scrittura pè a cumpusizione di issu racontu. L’anu scritti inseme dui amichi studianti LCC

Dipoi una settimana u paesu hè in dolu chì si ne hè mortu u panatteru, tombu da qualchissia. À u ghjustu ùn si sà, ma dopu tricatu, discussu è ancu puttachjatu in caffè, in casa è in carrughju, a vuciata hà disciuplicatu l’affaru.

U suspettu principali l’anu sculinatu è insignatu. Un pastoru di trenta anni chjamatu Matteu, hà avutu una storia cù a vittima dui settimani fà. À u panatteru li rimpruverava d’avè li arrubatu una casgiaghja. Diciareti ch’eddu ùn ci era propiu da tumbà un omu, ma l’affari vanu spissu cusì, a sapemu tutti. Micca nunda ma ci si ficca prestu u sensu di l’onori. Par dì megliu saria piuttostu a picchiglia, ma chì vuleti, una parola piglia l’altra, dici chì si impiccionu è fattu fini chì ci fù un mortu stesu in pianu longu tiratu, cù una palla in capu. Issa versiona di a disgrazia ùn stupia à nisunu chì casi paghjesi si eranu dighjà visti è in paesu, com’è no ti avemu tutti u sangui chì ci codda prestu in capu, quidda di a casgiaghja è di u panatteru ùn era stata tantu ad essa accertata. Ci ne era ancu certi par cuntà tutti i particulari di l’azzuffu è fà veda un pezzu di a maladetta casgiaghja. L’assassinu era pussibuli ch’eddu fussi quiddu chì, tuttu u mondu a sapia, brocciu ni facia. Era a so passioni, di u nostru panatteru quandu eddu avia compiu di travaddà.

Comu Matteu u pastoru sapia ch’eddu era suspittatu, dicisi di scappà pà a machja. Vi dumandeti sicuramenti s’eddu ùn avia da perda si… ma quista era impussibuli chì a machja era casa soia. Dipoi ch’eddu era chjucu a curria è a battia, ch’eddu sia pà fà l’impiaghjeri o i muntagneri, o ghjustu pà piaceru parchì ci voli à sapè chì a machja era, pà Matteu u pastoru, u solu locu induva si sentia bè. In paesu falaia ogni ghjornu pà piddà si una briachina à u caffè di « Pierrot » è cantà si qualchì paghjella à u bancu. Dopu quandu era zuffu ci era sempri dui ghjuvanotti pà aiutà lu a ricuddà ind’è eddu. Hè ghjustamenti in issu caffè di « Pierrot » ch’eddu avia avutu issa storia cù u panatteru.

Una sera, quandu Billy (era u nomi di u panatteru) biia un cafè nanzu d’andà à travaddà, Matteu hè ghjuntu com’un tontu à u caffè è l’hà fattu corra dui pattoni di quiddi ch’ùn si pò scurdà. Sta sera quì ùn hà mancu bitu un bichjeru è si n’hè ricuddatu subitu in casa.

Era a prima volta ch’i paisani u vidiani imbaruffà si ma prigaiani pà micca veda lu una siconda volta. Ùn hè tantu a baruffa chì li avia dispiaciutu ma u cumpurtamentu di Matteiu chì si n’era scappatu subitu. Hè stata a so colpa di Matteiu chì cusì hè divintatu eddu u suspettu numaru 1. Inveci eiu l’aghju vistu dopu à Matteiu. Ùn la sminticaraghju mai a testa di Matteu dopu avè minatu à Billy u panatteru. Piinghjia è si vidia ch’eddu si ni vulia mori mori. Ùn eranu fatti di un assassinu, quissa po innò! Hè pà quista chì quiddi chì l’avemu vistu sta sera ùn lu cridemu micca culpevuli. Ùn socu micca sì un altru cà mè l’avarà vistu issa sera custì, ma sì qualchidunu l’avarà vistu, quissu sà bè chì Matteiu ùn pò essa culpevuli mancu à pena...

 

Matteu è Billy si eranu cunnisciuti ziteddi, eranu di u listessu paesi è avianu fattu i so studii insemi à u listessu liceu. A ghjenti parlava d’eddi com’è dui frateddi, eranu da a mani à a sera insemi. A dumenica partianu sempri versu cinqui ori di mani par andà à caccia o à piscà è ùn rivinianu chè a sera, passavanu u so tempu in sti machji. Ma un beddu ghjornu nimu l’hà più visti insemi, ùn si vidia più à Matteu è nimu ùn hà mai sappiutu parchì.

 

 

 

Quandu i pulizzeri ghjunsenu ind’è Matteu à sei ori di mani, si dumandò ciò ch’eddu li accadia. Ci eranu dui vitturi di pulizzi davantu à ind’è eddu. Era in traccia di priparà si pà andà à caccia è senti u rimori fora. Sorti, scarpi sbuttunati, camisgia aparta è baretta torta dumanda à i pulizzeri parchì sò quì, parchì ùn hà tombu à nimu è ùn hà fattu nunda di mali. I pulizzeri li dicinu ch’eddu hà tombu à Billy è ch’eddu devi suvità li. S’annarba, sarra a porta è scappa pà darettu. Fughji in a machja.

 

 

S’ellu ùn’era micca culpevule ùn saria micca scappatu in a machja.

Chì ni pensate ?

In i tempi, ci era una storia chì s’assumigliava à quessa dicendu chì l’arcibabbone era un omu chì avia tombatu un povaru schjavu per via ch’ellu avia rubatu trè ovi in un tanellu.

In più stu Matteu era un omu bruttu, t’avia un sguardu à pena troppu neru, è cattivu.

Si vidia ch’ellu ùn’era micca chjaru comu omu.

 

Sò venuti cusì à circà lu ind’è a matinata senza prevene. Eranu sette ora di mane quand’elli anu pichjatu à a porta. Ùn hà avutu mancu u tempu di realizà chì l'avianu dighjà pigliatu è purtatu ind’è a gendarmeria.

Era chjara è netta: l'accusavanu di avè tumbatu quellu chì d'amicu di ghjuventù era diventatu u so nemicu. Ellu... stava fieru è intrepitu. Si sapia nucente è si dicia ch’elli ùn pudianu micca truvà nunda contru à ellu. Di fatti, fora di u so risentimentu ùn ci era nunda. È un risentimentu ùn face micca un culpevule, quantunque! U più chì li dava penseru era ch’elli si avianu chjappu ancu a so moglie. Era stata arrestata per avè dichjaratu chì a sera di u crimine a si avianu passata inseme tremindui. Avà, circavanu à fà la parlà, era impaurita ma -ellu ne era sicuru- ùn si lasciava micca fà. È cun issa idea custì si sentia sparghje à dossu una buffulata di curagiu è di fiertà. Si assumigliavanu unu è l’altru, è ùn eranu moglie è maritu per nunda!

Avianu ancu pigliatu un'altra persona. Era un furesteru chì stava in paese. Era in affare cù u mortu allora si capia ch’ellu era suspettu. A vittima li duvia i soldi è più di una volta era corsa a vuciata chì pacà, ùn li vulia pacà. Dicianu ancu chì una sera di sciumbrina, à mezanotte in puntu, si era impustatu sottu à a finestra duv’ellu stava u furesteru è avia briunatu finchè quellu aprissi u purtellu. È tandu, li avia dettu: “I to soldi, eccu li!” È parlendu cusì si era giratu, fattu falà e braghe è cappiatu duie belle pete sunore pè u carrughju desertu.

Un altru pulizzeru curria pè u paese sanu à interrugà a ghjente u più ch’ellu pudia. Avia principatu cù i vicini è ùn era statu tantu à arricoglie infurmazione, versione è raconti cuntradittorii. U troppiu stroppia! Si era pensatu tirendu un suspiru... Si vidia ch’elli avianu a voglia di parlà, di contà tuttu ciò ch'elli sapianu, è tuttu ciò chì si dicia in paese, u veru cum'è u falsu. Parianu di esse cuntenti di truvà si à u primu pianu. Avianu l'impressione d'esse induve ci vulia,sopra à tuttu quandu si sò affaccati i giurnalisti cun microfoni è camerà. Currianu per andà à vede li cu a sperenza d'esse ind’è un giurnalu o di passà à a televisiò.

Ma pè u pulizzeru hè statu più difficiule quand’ellu hà circatu à interrugà i paisani. Ùn era micca listessa affare, ùn ci era manera di sapè in modu precisu ciò chì era stalvatu frà u suspettu è u mortu. À chì dicia di ricurdà si più, à chì ùn era mai statu infurmatu. Giovani o vechji, in fatti nimu parlava.

 

Quandu hè andatu à vedè a famiglia di u mortu si pienghjia è si mughjava. Tutti eranu d'accordu pè accusà u suspettu principale: ùn c'era chè quessu chì pudia avè purtatu a disgrazia ind’è elli.

 

U mortu era allungatu custì, paria ch'ellu durmissi. Ci era solu issa tacca di sangue chì insignava u crimine. Era in casa soia, a porta ùn era micca stata furzata. Billy cunniscia l'assassinu. A casa era grande, u corpu di Billy si truvava ind’è a sala da manghjà. Accantu à ellu ci era l'arma di u crimine. Era messa di una manera speciale, paria ch’ella fussi cascata da e mane di qualchissia chì si era impauritu... Chì avia avutu a paura dopu à avè vistu ciò ch'ellu avia fattu. Un omu chì decide di tumbà à qualchissia, riflette nanzu è si sbarrazza di l'arma, chì s’ellu ùn si malfida, s’ellu ùn face casu, un ogettu, solu un ogettu, una minichichja di nunda, u pò ancu palisà! In più ci sò tutti issi prugressi ch’elli anu fattu sti pochi anni quelli di a pulizza scentifica: cù u minimu indiziu, oghje ghjornu vi ritrattanu l’assassinu è vi calculeghjanu u pesu, a taglia, s’ellu hè drittu drittu o anchitorte, via nunda, più nunda li si pò piattà...

 

Ma ùn era micca cusì... o allora era stata fatta apposta pè purtà l'inchiestatore nantu à una falsa pista.