Versione :
Corsu

OSTRISORMA: DUIE NOTE DI RIASSUNTU

à u filu di a lettura note di riassuntu scrivacciulate

 

Duie lettere
Santiago, u 2 d’aprile di u 2074 (13):
Lettera di Ghjacumu Santu maritatu in Santiago di u Chili à u fratellu Ghjasepp’Andria . Li dice a pena di l’esiliu è li dumanda e nutizie di u paese
Ostrisorma u 23 d’agostu di u 2074 (14-16):
Risposta di Ghjasepp’Andria “cù e lagrime di l’addisperu è l’anima pienghjulente”: tuttu hè finitu, postu chì vene di more l’ultimu merre corsu di ceppu, u novu d’Ostrisorma hè contru à i Corsi; i giovani partenu fora è ferma “una manata di vechjacci”; per l’anniversariu d’Aleria 1975 ùn ci hè statu chè una sborgna di vechjaconi è si hè finitu cun tutti à u postu!

Ritratti...
...d’un capraghju (17-28):
u merre, Monsieur Dupont-Dupuy, rapresentante di cumerciu hè u ghjennaru di l’anzianu merre, u Sgiò Basiliu. Hà a stizza per via di u cumpurtamentu di una parte di i so amministrati è teme qualchì cumplottu.
In u 2074, u statu di l’ambiente hè pessimu: pulluzione, ruine di casali fatti à la lesta cù un PLU trafficatu.
Monsieur Ottravez, grossu prupietariu è custruttore l’hà prevenutu chì u capraghju Zarafinu hà datu a permissione di cultivà un locu di soiu à Marcu Maria. Si infatta chì un azzuffu trà a caniola di u merre è u cane di Zarafinu, per via di a C.A.C.A.D.A (Comité d’Action Contre les Agressions Délibérées envers les Animaux) hà finitu in tribunale è in cunfrontu zergosu trà gendarmi è pupulazione chì ancu à pena partenu e fucilate.
...di i piazzoni (29-36):
U paese d’Ostrisorma è i so abitanti. I piazzoni sò vechjaconi sfaccendati è sempre in piazza à diciulà nantu à una cosa è l’altra facenu a cronaca lucale cù i so ghjudizii è puttachji. Ritratti serii, ridiculi è suchjosi... Ci hè Ghjassepp’Andria (64 anni), Pasqualinu (69), Orsu Santu (86), Francescu Maria (89), Petru Santu (93) è Camell’Andria (94). Sò “u teatru di u paese” (p.36).
...di una famiglia (37-40):
Ritratti di Camell’Andria (dettu Strappacollu, 64 anni) è i so 5 figlioli:
 Marc’Antone,
 Petru Santu (dui figlioli: Marcu Maria è Assunta)
 Laetizia, maritata cù un CRS (trè figlioli: Fiffina, Rosetta è Dumenicu)
 Petr’Antone
 Maria Assunta
...di Marcu Maria, figliolu primunatu di Petru Santu (37-44):
u so ritrattu: 40 anni sunati, manescu ma incapace à fà un mistiere “vulia campà à l’antica è ci era sempre un impistru funziunariu rompicuglioni di u Statu per cuntrarià lu” (p.41). Incapace à truvà u so postu ghjustu in a sucetà di u 2074, sceglie di suminà un fenile nantu à una lenza di Zarafinu u pastore.
...di a macagna (45-48):
In piazza, i piazzoni si macagnanu i gendarmi cù una storia di svià l’acqua da un fiume à l’altru è l’aiutante Poirier diventa a risa di u paese.
...d’una pessima situazione (49-54):
Hè un mumentu capitale pè u sequitu di l’avvenimenti. Spiicazione di cum’ella si hè impeghjurita a situazione di un territoriu sottumessu à a speculazione cù PEI è PADDUC “tutte medicazione beate à battizà è indiavulate à benedisce” (p.49). Trà i rispunsevuli in a sucetà, più nisun Corsu elettu da pudè curà a situazione di scruccuneria tantu più ch’ellu vene un “altru capatoghju ancu più permissvu pè a spiculazione, battizatu C.A.S.T.I.C.U” (Contrat Administratif, Scientifique, Technique et Identitaire). U prugettu di Marcu Maria cunclusu cun Zarafinu pè un fenile in Campulenze ne diventa illegale. Cun Marcu Maria è dui altri fermanu solu trè abianti d’Ostrisorma à fà un travagliu di tradizione, ma a legislazione i mette in cuntravenzione. Pianu pianu cresce u sintimu di rivolta.
Trè abitanti paisani chì anu sceltu
...d’una disgrazia (55-58):
Ghjacumu Santu, vaccaghu hè unu di i trè. A pulizza li piglia a so banda è ferma senza un soldu. Addisperatu ma fieru, ùn accetta micca l’aiutu di u so fratellu, và è scanna e vacche di notte tempu è parte in esiliu (hè ellu à scrive a lettera da Santiago, in u capitulu 1)
...d’una integrazione (59-64):
Un esempiu à l’incuntrariu d’issi fenomeni d’uppusizione è di cunflitti hè l’integrazione nurmale di u fattore Titin, cumpletta da l’amore cun Assunta è i so dui figlioli. L’amministrazione ùn si ne rallegra tantu, ma l’omu trova felicità è spannamentu in Ostrisorma.
...d’un suminatu (65-70):
Marcu Maria pate un’emenda pè u trattore purtatu in Campulenze. Passione cun Mariuccia è bagnu in fiume. Incantu vultendu in Campulenzu. A gendarmeria vene à lagnà si in merria chì Marcu Maria avessi passatu u trattore quassù malgratu l’interdizzione legale.
...d’una strattegia (71-74):
U pastore hà vulsutu mette Campulenze in cultura pè u fenu, ma ùn ci avia dirittu par via di u R.A.P.T. Merre, gendarmi è prupietariu novu è ingordu Ottravez, schisanu u cunfrontu direttu cun Marcu Maria chì hà prumessu di fà pezzi...
...di scontri paisani (77-84):
Marcu Maria per casu parla cù un giurnalistu argentinu di passagiu, Miguel Martì (77-78) chì hà digià scontru merre, gendarmi è altri paisani è Zappetta chì hà ammintatu e tradizione è filiazione pasturigna è e mutazione prufonde di a vita è a cultura d’Ostrisorma (81-83)
...d’una fucilata (85-89):
Ziu Pasqualina, cacciatore invechjatu, piglia u fucile per pulisce lu, casca, u colpu parte, a moglie si spaventa... Un fattu piglia l’altru i gendarmi cuncludenu ch’ellu ci hè statu tentativu d’assassiniu è u chjodenu. In issu mentre si sente tirà in ogni locu chì hè apertura di a caccia. Un sbagliu face pensà ch’ella ci hè una rivolta... l’assaltu di a gendarmeria!
...d’una malatia (90-94):
Zia Margherita, chì hà più di 90 anni, casca malata. Hà più cunfidenza in u veterinariu chè in i duttori!
...d’una reazzione (95-99):
Ritrattu di Ottravez, u Rè di a pieve! Hà fattu purtà a sede di l’Assemblea di Corsica in Corti per centralizà megliu u prufittu di u so pudere nant’à l’isula sana! Viaghja in elicotteru da un locu à l’altru. Hè curnutu chì a moglie si ne techja. Hà a manu nantu à u R.A.P.T. I pochi chì li sò contru si accoglienu è preparanu un riportu cù u giurnalistu argentinu, da palisà u scandalu di u scruccunisisimu urganizatu.
...d’un cuncorsu di bocce (101-105):
Cumpetizione trà prufanu è sacratu (A Santa hè tralasciata). Miguel Martì campione d’Ostrisorma. Dui partiti si opponenu “U Cafè de Paris” contru à u “Caff-“ è vince quessu. Azzuffu in piazza, intervenzione di i gendarmi. Festa è canti di rivuluzione in u “Caffé”
...d’un imbarcamentu (195-110):
Riassuntu di u prublema. Pusizione di Marcu Maria. U giurnalistu hè minatu è minacciatu. Marcu Maria è Ghjasepp’Andria facenu a so inchiesta è si ricunnoscenu i sbirri di Ottravez. Una decina d’omi “l’arrestanu” è i lampanu fora imbarchendu li nant’à u battellu.
...d’una trappula (113-112):
Incidente in Campulenze trà guardiafuresta in serviziu per lampà inzolfanu nantu à u chjosu è Zarafinu chì i minaccia cù u so fucile.
...d’una nova strattegia (111-117):
A moglie di u merre scontra u sceffu di gendarmi, prova à seduce lu , ma quellu ùn ci la face... U prefettu ammunesta u merre chì ci hè troppu incidenti in a so cumuna. Varie strategie sugerite da u Secretariu di Prefettura. Si decide d’infurmà u ministru.
Sogni ...
...d’un scambiamentu (119-121):
A Corsica face a prima pagina di parechji media. Crisa pulitica in Francia è una custituzione nova favurevule à a libertà. Tira un soffiu novu...
...d’una rivolta (123-128):
21 d’agostu 2075: riunione da cumemurà l’avvenimenti d’Aleria un seculu prima. Discorsi è pianu di rialzu di a minurità corsa. Canti. Celebrazione. Placca cumemurativa.
...d’un paradisu (129-131):
Sveglia
Marcu Maria sò trè mesi ch’ellu hè in prigiò. Tutte e speranze sò arruinate. Hè finitu u sognu!