PASSIGHJATE LITERARIE: “Miseria, allegru, cuntenti..”:
Spassighjata literarie è pedagogiche
MISERIA , ALLEGRU Ѐ CUNTENTI
Un omu riccu mezzu vinia di mora. Ben’intesu, si prisenta à a porta di u Paradisu :
-« Pan Pan »
-« Chì vuleti ? Comu vi chjameti ?
-« Socu Ghjacumu, u riccu di Bilia, vicin’à Sartè.
-« Iè ti cunniscimu ! Chì voli ?
-« Vogliu entrà in paradisu chì a miretu. »
-« Ừn ci hè paùra ! Chì hà mai datu à un povaru ?Sorti da quì ch’ùn sò lochi pà tè ! » li lampa San Petru in collara.
Ghjacumu si n’andò, ma micca luntanu. S’hè missu à pusà nantu à un bancu, aspitendu chì San Petru fussi più bravu ! Ma aspetta sempr’ancu avà !
Dopu, à a porta di u Paradisu si prisenta Ghjuvanni, un povaru è brav’omu chì hà addivatu incù pinseri è sudori setti figlioli. San Petru li dici chè sì è eccu lu in paradisu.
À un mumentu datu, affacca Francescu. Eddu, a so vita nant’à a terra fù un infernu !
-« Prima, o San Pè, aghju spusatu una dunnacia cattiva comu a pesta. Talmenti chì s’hè strangulata briunendu contr’à mè, è si n’hè morta.
Mi sò rimaritatu, ma l’altra era ancu peghju, mi hà truncatu un palu in capu è sò eiu chì sò mortu. Allora o San Pè, possu entra in paradisu?
-“ Tù a’ fattu tuttu pà circà l’infernu da vivu, chì sè un scemu! Allora, a to piazza hè in infernu da mortu. U paradisu ùn hè pà l’imbicilli. Tirati dui salti è ch’ùn ti veghi più !
Umbèh !! Era di cattiv’umori, u nostru santu ! Hè vera chì u travagliu c’era in grossu quiddu ghjornu !
Ma eccuti chì ni ghjunghji un altru !
-« Pan pan,
-« Apriti mi o San Pè, sò sicuru chì à mè, mi lacareti entra chì ùn n’aghju mai fattu mali à nimu. »
-« Ma chì diamana sarà issa ghjurnata, ch’ùn si pò rifiatà ! Quali sè ?
-“Sò eiu ch’eddi chjamani Miseria. À mè mi sò piaciuti i donni, ghjucà à carti, fà a festa, bia u vinu, è u risultatu hè chì mi sò manghjatu tuttu è sò mortu di fami!
-“Hè capita, ma chì dici pà vulè entra in paradisu? Chì a’ fattu di bè ?
-« Ùn aghju fattu nudda di bè, ma ancu nudda di mali. Aghju ancu prigatu tutt’i ghjorni u me Santu patronu San Bernardu !
-« Ùn basta di prigà pà anda in Paradisu ? Ừn a’ mai fattu nudda di bonu, allora, sarà l’infernu pà tè!”
-“Lacheti mi almancu metta ghjustu i me scarpi in paradisu, eddi ùn ani fattu mali à nimu. Cridaraghju chè ci stocu ! Dopu mi ni vocu. !
-Alè ! entri è metti quì i to scarpi. Ma dopu ti ni va’ prestu.
Missu i scarpi in un scornu di u celi, Miseria faci com’è Ghjacumu, ùn s’alluntana tantu, chì ùn si sà mai.
Hà fattu bè, parchì un ghjornu chì San Petru era andatu à piscà qualch’anguidda pà issi fiumi quassù in paradisu, fù rimpiazzatu pà San Antonu ! Miseria hà capitu ch’edd’era u mumentu di circà di fà furtuna. Pichja à a porta di u Paradisu :
-« Pan pan »
-« Chì ci hè » dissi San Antonu ?
-« San Petru m’hà inviatu nant’à terra à cumprà una canna pà piscà, ma ùn n’aghju trovu ! allora mi ni voltu in paradisu. »
-« Ma ùn t’aghju mai vistu »
-« Sò in Paradisu di pocu, ma videti o San Antò, quì in u scornu ci sò ancu i me scarpi!”
-“ Hè vera! Allora entri puru!
Si stà bè in Paradisu, pinsò Miseria!
-“ Mì, ùn sò bonu à fà nudda, allora m’ani dattu un travagliu pocu difficiuli: devu dà capu à i ghjuvanetti dà sedici à vint’anni! Dicini “U Paradisu”! Ma chì furtuna !”
U tempu hè passutu è Santa Margarita, chì di tantu in tantu facia u cuntrollu di u travagliu di Miseria, vedi chì i ghjuvanetti cuminciavani à avè un beddu curpettu !
-« Madonna ! chì a’ fattu, bestiu ch’è tù sè ?Abruttitu ! »
-« Ùn aghju fattu chè cuntinivà a me vita com’è nantu à a terra !
-« Ma sè un veru diavuli ! Ùn sè fattu pà stà quì ! S’è t’ùn pigli la porta, pigliu la spazzura ! «
Miseria si n’hè vultatu nant’à terra à fà a so vita mischinedda, ghjuchendu à carti pà issi caffè, un ghjornu carc’à soldi prestu ghjittati incù dunnacci, u lindumani senza manc’una baioca !
U pudeti ancu scuntrà : Porta una barretta rossa, scarpi invarniciati è cravata lucenti.