Università d’accolta

A TARR’ACCOLTA

In u silenziu ghjacci
Un muraddori Sardu
Chì pianu pianu scialba
Una casa ti faci

Longu ùn era quiddu viaghju
Nant’à scodda cucini
È l’omini vicini
Li darani u curaghju

In u straziu hè campatu
Ma in un locu chì hè soiu
Hè cusì si n’hè andatu
Incù un amaru curdogliu

Ahmed i so loca
I mi vulia spiigà
I mi vulia muscià
Ma ùn a di facia à parlà

O ma quant’idda hè dura
Di scambià di lingua
Di lacà a famidda
A so vita è scopra una vita

In u straziu hè campatu
Ma in un locu chì hè soiu
Hè cusì si n’hè andatu
Incù un amaru curdogliu

In u silenziu Antonio
Un travaddadori veru
Pà sfassà l’addisperu
Chì ci era u bisognu

U ventu u si purtò quì
Rigalendu un surrisu
À a so moglia pà fà li fiurì
A gioia tandu in u so visu

In una tarra sò sbarcati
In u silenziu è à l’appiattu
In un locu ch’avà hè soiu
Spazzendu l’amaru curdogliu

In una tarra sò sbarcati
Incù porti sempri aparti
Senza a paura di quidd’altru
À nantu à issa tarr’accolta


DA FORA
À spissu ùn si busca, à circà cusì
Ciò chì eiu ùn aghju
Ciò chì omu n’hà u bisognu
Pà mè hè un sonniu

Pocu hè u manghjà a robba di quì
Hè ciò ch’omu ùn vò
Sempri quiddu chì hè lampatu
Ricutu à l’appiattu

Pà campà in stu mondu
U me locu un agrondu
À l’affurtu

Strada di distinu, ch’ùn si pò capì
Hè quidda ch’e t’aghju
Hè quidda chì mai hè prigata
Da nimu invidiata

O chì fritu fora, è ùn vò sparì
S’aspetta u soli
Si bii un bussò pianu pianu
Pà pudè scaldà ci

Pà campà in stu mondu
U me locu un agrondu
À l’affurtu

Essa cunnisciutu, mi veni a vargugna
Fughju i me loca
L’ora di scappà s’avvicina
Pà mè hè ruvina

O lu me avvena, ùn si pò schjarì
L’ora benestà
Ùn vò affaccà e’ l’aspettu
Facciu u battipettu

Ma comu hè successu
A me culpa a cuncessu
À palesu

I PAGINI STRAPPATI

Sò in i pagini strappati ch’iddu ghjacci u me bisognu
È s’iddu s’hè vastu u me ciarbeddu avali circu u me sonniu
Feti ch’idda ùn ni falti manc’una di stu libru anticognu

Da quì vecu un quaternu chjusu
Incù una pula spissa à nantu
Quand’e l’apru o quant’e so dilusu
Hè biotu ma ùn u lacu da cantu

Senza locu senza u so scrivanu
A so cuprendula hè un ritrattu
Stampa di un tempu beddu landanu
Chì nimu m’hà mai spiigatu

Sò in i pagini strappati ch’iddu ghjacci u me bisognu
È s’iddu s’hè vastu u me ciarbeddu avali circu u me sonniu
Feti ch’idda ùn ni falti manc’una di stu libru anticognu

Ma com’hè ch’ùn hè mai statu pulitu
Par iddi ùn era un tisoru raru
Eppur indrintu di più chè una vita
U inchjostru avarà cuntatu

Vultaraghju indu’ l’aghju trovu
Circaraghju issi pagini chì mi mancani
Chì à capiscia parchì sò strappati provu
È spergu di buscà ni sempri sani

Sò in i pagini strappati ch’iddu ghjacci u me bisognu
È s’iddu s’hè vastu u me ciarbeddu avali circu u me sonniu
Feti ch’idda ùn ni falti manc’una di stu libru anticognu

Passu à passu l’aghju ricustruta
A storia di stu locu indu’ so crisciutu
S’era persa in bucca di a Francia panzuta
Ma briunendu emu rifattu u chjassu

Passu à passu l’aghju scuparta
Ni pudemu essa fieri pà fà dumani
Lintemu calcia à u falzu sbalasgemu a porta
Spazzemu a inghjustizia è unimu i nosci mani

PORTA
Locu di passaghju
locu di l'ùn stà
locu di u scontru
locu di l'apartura
locu di l'accolta
locu di a prima parolla
a porta
ci porghji
è ci porta

IDDA I SO SONNIA
In u silenziu nasci
Un criaturu vivu
Chì pianu pianu cresci
A so storia vi scrivu

Quantu ni hà cunisciutu dola
Oghji un soli si sdraga
Dopu tanti anni ferma sola
A parlà una lingua

In un sonniu hè campata
Ma in un silenziu chì hè soiu
A so vita si n’hè andata
È ùn pari à nimu un guaiu

Idda li so sonnia
I mi vulia cuntà
Presa da i dimonia
Ùn a di facia à parlà

Ma a sa’ tù quant’idd’hè unica
À lampà un brionu
Quand’idda si litica
Incun idda è basta si pò sprima

In u sonniu hè campata
Ma in un silenziu chì hè soiu
A so vita si n’hè andata
È ùn pari à nimu un guaiu

In u silenziu nasci
Un criaturu vivu
Chì pianu pianu cresci
A so storia vi scrivu

U ventu a si purtarà
Spazzendu à a so porta
Ùn hè idda chì sciuvararà
À st’ora tandu sarà morta

In un sonniu hè campata
Ma in un silenziu chì hè soiu
A so vita si n’hè andata
È ùn pari à nimu un guaiu

In un trostu hè campata
Ma in un rimori chì ùn hè soiu
A so lingua si n’hè andata
È ùn pari à nimu un guaiu

Natalia Sangama (ultima lucutrici di u chamicuro, Perù) : « Sunniighju in chamicuro ma possu cuntà i me sonnia à nimu. Ci sò affari chì ùn si poni sprima in spagnolu. »

LAMPEDUSA

In a tarra di u tempu duru
Pà buscà un sonniu menu scuru
Ci hè u battellu di a spiranza
Contr’à a miseria a partanza
Chì ci truvaremu com’è scusa
Pà spiigà à Lampedusa

À unu à unu à l’appiattu
À nantu à issu imbarcu arriscatu
Si circa in l’ochja u curaghju
Pà ùn essa più buccindaghju
S’è comu si nasci si mori
Hè chì ci tinimu u nosciu cori

Azzighendu mari è cori
U ventu attizza u timori
Scuzzula issa navigata
Sò strinti pà a marighjata
L’Auropa hè com’è un sonniu
Di i cuntinenti un matrimoniu

Ma tandu ci voni dui iè
È unu ùn sprimi u so vulè
In a tarra di u tempu duru
Si prega un locu siguru
Pà iddi a sola spiranza
Sarà a noscia fratiddanza

Oghji hè davanti à issu scempiu
Ch’iddu hè ghjuntu u tempu di u pientu
Ma s’iddi erani sbarcati
L’avariami accolti à pitrati
Chì ci truvaremu com’è scusa
Pà spiigà à Lampedusa